RSS چیست؟

RSS چیست؟

چهار سال و اندى پیش، در یک شرکتى کامپیوترى در حوالى سیدخندان، براى اولین بار با پدیده اى روبه رو شدم که زندگى ام را براى همیشه تغییر داد: استانداردى که مى شد با آن به آسانى و درستى فارسى نوشت و خواند، همان یونیکد (Unicode) که امروز دیگر شهره آفاق شده است.

از آن روز تا حالا تعداد وب سایت هاى فارسى زبان با شتابى عجیب بالا مى رود و اغلب هم با استفاده از همین استاندارد چندین زبانه یونیکد. وب سایت هایى که روزگارى خواندن شان نیاز به نصب کردن چند جور قلم عجیب و غریب داشت و هر کدام روى یک جور سیستم عامل یا مرورگر کار مى کرد و خلاصه تجربه اى شکنجه آور بود، دیگر جایشان را به وب سایت هاى تروتمیزى داده اند که نه تنها متن هاى آنها را مى توان راحت خواند، بلکه مى توان به شکل هاى گوناگون هم از آنها استفاده کرد. از همه مهم تر، استاندارد یونیکد براى اولین بار موجب شد تا جست وجوى فارسى در اینترنت معنا پیدا کند، (اگر تا به حال اسم تان را به زبان فارسى در گوگل نزده اید نصف عمرتان بر فنا است) روزنامه هاى فارسى زبان هم کم کم دارند از فایل هاى پى دى اف طلاق مى گیرند و با صفحه هاى ساده و خواناى متنى (HTML) ارتباط برقرار مى کنند حالا دیگر وقت برداشتن قدم بعدى است.

تازه ترین تکنولوژى اى که در وب سایت هاى خبرى دنیا در حال رواج است، اسمى عجیب تر از مفهومش دارد. پس اول مفهومش را مى گویم، با این تکنولوژى محتوا کاملاً از فرم جدا مى شود، در نتیجه این محتوا را در هر فرم، شکل و قالبى مى توان خواند یا دید. به بیان ساده تر اینکه تیتر و متن کامل یا خلاصه اى از خبر ها و مقاله ها به صورت یک فایل خام متنى روى وب سایت قرار مى گیرند تا ملت بتوانند هر جور که خواستند این خبر ها را ببینند، در خبرخوان شخصى خودشان، در صندوق پست الکترونیک شان، روى صفحه تلفن موبایلشان، در یک وب سایت و یا هر جاى دیگر.نام این تکنولوژى RSS است و از نظر فنى در واقع نوعى XML است که تنها براى استفاده خبرى ساخته شده و متشکل از یک سر خط، خلاصه، تاریخ، موضوع و یکى دو مشخصه دیگر است. (براى RSS رقیبانى در این چند ماه ظهور کرده اند، از جمله استاندارد مشابهى به نام Atom اما همه یک مفهوم مشترک دارند.)

وب سایت هاى خبرى زیادى مانند بى بى سى، یاهو نیوز، سى نت، وایرد، اسلیت، سالون، رولینگ استونز و... از این تکنولوژى استفاده مى کنند و خبر هایشان را از راه هاى گوناگون به میلیون ها خواننده مى رسانند. اما تعداد انگشت شمارى از وب سایت هاى خبرى ایرانى از آر اس اس در کنار شکل معمول وب سایت شان استفاده مى کنند و این باعث مى شود مطالب وب سایت شان تنها در یک شکل و آن هم مراجعه به وب سایت خودشان قابل دسترسى باشد و این خود موجب مى شود مخاطبانشان از محدوده مشخصى فراتر نروند.

این روز ها دیگر بسیارى از ابزار هاى مدیریت محتوا (Content Management System) امکان تولید RSS را به عنوان یکى از خروجى هایشان دارند. اما وب سایت هاى پرطرفدار ایرانى مانند ایسنا، ایرنا، واحد مرکزى خبر و نیز روزنامه هاى فارسى به دلیل اینکه نرم افزار هاى مدیریت محتوایشان را خودشان نوشته اند، امکان استفاده از RSS را در آنها پیش بینى نکرده اند.

البته خوشبختانه آراس اس آن قدر تکنولوژى ساده اى است که اضافه کردن آن به خروجى هاى ابزارهاى مدیریت محتوا و خبر، کار دشوارى نیست. همین الان تقریباً تمام ابزار هاى ساخت وبلاگ در دنیا (اعم از بلاگر، مووبل تایپ، پى ماشین، تکستایل و غیره) قادر به ساختن خروجى آر اس اس یا دیگر انواع خبر خام (News Feed) هستند و همین یکى از رمز هاى گسترش آنها است.

حسن دیگرى که استفاده از آراس اس دارد این است که جست وجو در وب سایت هاى خبرى و وبلاگ ها را نیز بسیار ساده و سریع مى کند، مثلاً با وب سایت Feedster مى توان به مطالبى که همین چند دقیقه پیش در وبلاگ ها و وب سایت هاى خبرى نوشته شده اند دست یافت. چیزى که هنوز در بسیارى از جست وجو گر هاى مشهور مانند گوگل ممکن نیست و چند روز تا چند هفته طول مى کشد که محتواى بسیارى از وبلاگ ها و وب سایت هاى خبرى در آنها فهرست (ایندکس) شوند.

گمان مى کنم زمان آن است که وب سایت هاى خبرى ایرانى که از نظر تعداد و حجم کار به شرایط قابل قبولى رسیده اند تکنولوژى هاى تازه تر را در کارهایشان به کار برند. این هم به نفع خودشان است و هم به نفع کاربران.